Dijital ekranlar ve açık havada yetersiz vakit geçirmek!
Tüm dünyayı tesiri altına alan Covid-19 pandemisiyle birlikte C (Covid) nesli çocukların ilgi alanları ve öğrenme formları, evvelki nesillerden büsbütün farklılaşarak, dijitalleşiyor. Fakat günümüzde dijital teknoloji kullanımının artması ve açık havada geçirilen vaktin azalması, göz sıhhati açısından değerli riskleri de beraberinde getiriyor. Örneğin çocuklarda miyopi, göz kuruluğu ve göz kuruluğuna bağlı istemsiz göz kırpmalarına yol açması gibi! Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, çocuklarda Covid pandemisiyle birlikte bilhassa miyopi, bir öteki deyişle uzağı görememe probleminin çok daha sık görüldüğüne dikkat çekerek, “Günümüz çocukları pandemiyle beraber dijital cihazlarla çevrili bir dünyada büyür hale geldi. Ekranlı dijital cihaz kullanım alışkanlıklarının artması ve açık havada daha az zaman geçirmek, çocukların göz sağlığını tehdit eder hale geldi. Özellikle göz hastalıkları arasında en yaygın görülen miyopi, pandemiyle birlikte çocuklarda artan sıklıkla görülmeye başlandı.” diyor.
Uzun müddet dijital ekran kullanımına dikkat!
Miyopi, günümüzde dünya çapında kıymetli sıhhat meselelerinden biri olarak kabul ediliyor. Dünyada yaklaşık 2,5 milyar beşerde miyopi olduğu belirtiliyor. Dünya Sıhhat Örgütü, 2050 yılına kadar bu sayının bu sayının 4,8 milyara ulaşacağını öngörüyor. Dijital ekran kullanımı ile miyopinin oluşum sistemi şimdi tam olarak bilinmiyor. Fakat dijital ekranla uzun mühlet yakın göz temasının ve elektronik ekranlı cihazlı kullanımının miyopiye yol açtığı düşünülüyor. Akomadasyon, bir öteki deyişle gözün bir cisme odaklanmak için kendini düzenlemesi sürecinde ekranda süratle değişen imajları yakalama gayreti, objelerin retinanın odağına getirilmesini sağlayan silyer kasının daima kasılmasına neden oluyor. Bu tablo sonucunda kalınlığı artan lensin intraoküler, yani göz içi basıncını yükseltmesinin beğenilen miyopi oluşumuna neden olacağı öne sürülüyor. Çok ahengin da (uzun zaman yakına bakma)gözün beyaz renkli görünen kısmı olan sklerada gerilmeye sebep olduğu ve beğenilen kusursuz göz gelişimini sağlayan aksiyel uzamayı etkilediği, bu yolla miyopiye yol açtığı düşünülüyor.
Dijital aygıtlar gözleri de kurutuyor!
Dijital aygıtların çok kullanımının oluşturduğu bir öteki kıymetli sorun da ‘kuru göz’ gelişimine yol açabilmesi.Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, olağanda gözümüzü dakikada 17-26 kere kırptığımızı belirterek, “Ancak sık bilgisayar kullananlarda göz kırpma sayısı dakikada ortalama 4-12 kırpmaya kadar düşüyor. Bunun sonucunda gözü temizleyen, nemlendiren ve yabancı cisim ile tahriş oluşturabilecek hususları gözden uzaklaştıran gözyaşı katmanının buharlaşması artıyor ve gözyaşı katmanı göz kıpmanın az olması nedeniyle yenilenemiyor. Ayrıyeten gözyaşında buharlaşma ölçüsü da artıyor. Tüm bunlar gözlerin kuruması yahut evvelce varsa yakınmaların daha da artmasıyla sonuçlanıyor” bilgisini veriyor.
Çocukların açık havada vakit geçirmesi önemli
Dijital aygıtlar karşısında uzun vakit geçirmenin yanı sıra açık hava etkinliklerinin yetersiz olması da göz sıhhatini olumsuz etkileyen en önemli faktörlerden. Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, “Açık havada zaman geçirmek, biyolojik ritmi ve hormonal dengeleri olumlu yönde etkilemesi nedeniyle çok önemli. Açık havada UV ışığına maruz kalınıyor ve bu dopamin salınımını artırıyor. Bu durum da gözde miyopi gelişmesine sebep olan göz uzunluğunun büyümesini azaltıyor. Dolayısıyla çocukların her gün düzenli olarak açık havada zaman geçirmeleri de göz sağlığı için büyük önem taşıyor.” diyor.
Dijital ekranda oyun mühleti kısıtlanmalı
Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, elektronik eğitimin de toplam eğitimin yüzde 30’undan fazla olmaması gerektiğini vurgulayarak, “Elektronik aygıtların kullanıldığı konut ödevlerinin günde 20 dakikadan fazla olmamasına dikkat edilmeli. Çocukların ödevlerini yaparken 20 /20/20 kuralı gereği olarak, 20 dakikada bir 20 saniye gözlerin ekrandan uzaklaştırılması ve 6 metre ve uzağa bakılması son derece değerli. Bunların yanı sıra dijital ekranda oyun müddetini kısıtlamak, yaşa uygun bir kısıtlama geliştirmek ve çok çevrimiçi görüntü oyunlarını engellemek de alınması gereken öbür tedbirleri oluşturuyor.” diyor.
Göz sıhhati için 5 değerli kural!
Dijital ekranlı aygıtların kullanımında ve ortamın aydınlatılmasında önerilen kurallara uyulması özellikle gelişim devrinde olan çocukların göz gelişimi ve göz sıhhati üzerinde büyük değer taşıyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, çocukların göz sıhhatini korumak için dikkat edilmesi gereken 5 değerli kuralı şöyle sıralıyor:
- Göz yorgunluğu ve kuruluğuna karşı çocuğunuzun 20/20/20 kuralını uygulaması çok değerli. Yani, her 20 dakikada bir, 20 saniye ve 20 feet (yaklaşık 6 metre) ötesine bakmalı. Bu periyod üç sefer tekrarlandıktan sonra bir saat orta verilmesi öneriliyor.
- Dijital ekranların konumunda 30-60-300 kuralına uyulması da büyük değere sahip. Cep telefonunun 30 cm, bilgisayarın 60 cm ve televizyonun 300 cm uzakta kalacak biçimde olması öneriliyor.
- Ekranın göz düzeyinden 15-20 derece aşağıda olmasına gözen gösterin.
- Ortam ışığının endirekt, homojen ve sarı olmasına dikkat edin.
- Çocuğunuzun gözlerini dijital aygıtlardan gelen mavi ışıktan müdafaanız da öneriliyor. Mavi ışık filtreli gözlük camları, dijital ekranlarda mavi ışığı filtreleyen uygulamalar üzere tedbirler alabilirsiniz.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
